Từ bao đời nay đồ thủ công mỹ nghệ gắn liền với đời sống của người dân Việt Nam, với tên tuổi các làng nghề, những con phố gắn bó với nghề trải dài khắp cả nước. Ban đầu, nghề phụ tận dụng thời gian rảnh rỗi, phát triển thành nhu cầu trao đổi hàng hóa, tìm kiếm thu nhập ngoài đồng áng. Các nghề thủ công được chọn lọc và dễ dàng phát triển ở quy mô cá nhân và sau đó mở rộng ra quy mô gia đình. Dần dần, nghề thủ công được lan truyền trong các gia đình nghệ nhân, sau đó lan rộng và phát triển trong cả làng, hoặc nhiều làng lân cận theo nguyên tắc truyền nghề.
Văn hóa nông nghiệp
Khác với sản xuất công nghiệp, trong sản xuất tiểu thủ công nghiệp, lao động chủ yếu dựa vào bàn tay khéo léo và khối óc sáng tạo của người thợ, nghệ nhân. Những sản phẩm làm ra bừa bộn vừa có giá trị sử dụng nhưng vừa mang dấu ấn của bàn tay tài hoa của người thợ, vừa mang hương vị riêng của một vùng quê nào đó.
Đó là lý do tại sao hàm lượng văn hóa của các sản phẩm thủ công mỹ nghệ được đánh giá cao hơn nhiều so với các sản phẩm công nghiệp sản xuất hàng loạt. Từ khi trống đồng Đông Sơn và trống đồng Ngọc Lũ được phát hiện, thế giới đã biết đến một nền văn hóa Việt Nam qua những sản phẩm phản ánh sinh động và sâu sắc văn hóa, tư tưởng, xã hội từ thời Hùng Vương. Đến nay, các sản phẩm thủ công mỹ nghệ mang đậm bản sắc văn hóa như gốm Bát Tràng, bát đĩa, đồ sứ cao cấp với hoa văn Á Đông, mang đậm nét văn hóa Việt như những cánh chim lạc,
Đặc điểm này là điểm thu hút khách hàng, đặc biệt là khách quốc tế, tạo lợi thế tuyệt đối cho hàng thủ công mỹ nghệ và được coi như một món quà lưu niệm đặc biệt trong mỗi chuyến đi. du lịch của du khách nước ngoài. Du khách đến thăm Việt Nam không thể không mang về nước một món đồ thủ công mỹ nghệ, dù ở nước họ có sản xuất được cũng không mang được bản sắc văn hóa Việt Nam. Sản phẩm thủ công mỹ nghệ không chỉ là hàng hóa đơn thuần mà đã trở thành sản phẩm văn hóa mang tính nghệ thuật cao và được coi là biểu tượng của nghề truyền thống của dân tộc Việt Nam.
Tinh hoa nghệ thuật truyền thống
Sản phẩm có giá trị thẩm mỹ cao, mỗi sản phẩm thủ công mỹ nghệ là một tác phẩm nghệ thuật vừa có giá trị sử dụng vừa có giá trị thẩm mỹ. Nhiều loại sản phẩm vừa để tiêu dùng, vừa là vật trang trí ở đình, nơi làm việc, chùa chiền … các sản phẩm là sự kết hợp của phương pháp thủ công tinh xảo với sự sáng tạo nghệ thuật. Khác với những sản phẩm công nghiệp được sản xuất hàng loạt bằng máy móc, những mặt hàng thủ công mỹ nghệ có giá trị cao về mặt mỹ thuật chỉ được sản xuất theo công nghệ thủ công, chủ yếu dựa vào bàn tay khéo léo của người thợ.
Chính đặc điểm này đã mang đến sự hiếm có của các sản phẩm thủ công mỹ nghệ. Nhờ đó, tại các hội chợ quốc tế như EXPO, hội chợ NEW YORK, Milan (Ý) … hàng thủ công mỹ nghệ của Việt Nam đã thu hút được sự quan tâm của khách hàng nước ngoài bởi sự tinh xảo trong đường nét hoa văn trạm trổ. in nổi trên sản phẩm, hoặc thiết kế độc đáo, dù chất liệu rất đơn giản đôi khi chỉ là đá, xơ dừa… qua bàn tay tài hoa của các nghệ nhân đã trở thành những tác phẩm nghệ thuật. có giá trị cao.
Nét độc đáo của mỗi làng nghề
Nghề thủ công truyền thống là nét độc đáo và mang sắc thái riêng ở mỗi làng nghề. Cùng là gốm, nhưng người ta vẫn có thể phân biệt được đâu là gốm Bát Tràng, Thục Hà, Hương Canh … nhờ vào hoa văn, màu men, hoa văn trên đó. Ngoài ra, sự độc đáo là do các mặt hàng thủ công mỹ nghệ của Việt Nam mang hồn cốt của dân tộc Việt Nam, mang đậm nét văn hóa và bản sắc của dân tộc Việt Nam, đó là lý do tại sao các sản phẩm của Trung Quốc hay Nhật Bản dù phong phú, đa dạng đến đâu cũng không thể có những đặc điểm đó dù kiểu dáng có thể giống nhau nhưng không thể mang được cái “hồn” của người Việt. Cùng với đặc trưng văn hóa, sự riêng biệt đã mang lại lợi thế tuyệt đối cho hàng thủ công mỹ nghệ xuất khẩu của Việt Nam. Đối với khách hàng Việt Nam và nước ngoài.
Mẫu mã đa dạng sáng tạo
Tính đa dạng của sản phẩm thủ công mỹ nghệ thể hiện ở phương pháp và chất liệu tạo nên sản phẩm và nét văn hóa trong sản phẩm. Vật liệu tạo nên sản phẩm có thể là gạch, đất, cói, dây chuối, xơ dừa… mỗi loại sẽ tạo nên một sản phẩm thủ công với những sắc thái khác nhau, mang đến cho người dùng những cảm nhận khác nhau. về sản phẩm. Là một đôi dép lê nhưng những chiếc dép làm bằng cói đã quá cũ với người tiêu dùng, nên hiện nay, các nghệ nhân sử dụng chất liệu dây chuối, tạo cảm giác rất mới lạ, vừa có màu vàng, vừa có màu ngà của chuối. có màu mốc tự nhiên của thân chuối…
Bên cạnh đó, sự đa dạng còn được thể hiện qua nét văn hóa của sản phẩm thủ công mỹ nghệ bởi mỗi sản phẩm thủ công đều có nét văn hóa riêng. từng vùng, từng thời đại sản sinh ra chúng. Vì vậy, trên thị trường có rất nhiều loại sản phẩm thủ công mỹ nghệ, mỗi cái có sự khác biệt rõ ràng và không đồng nhất. Cũng có gốm nhưng người ta vẫn có thể thấy đâu là gốm Việt, gốm Nhật, gốm Trung Quốc …
Thủ công tinh xảo khéo léo
Có thể cảm nhận ngay được sự khéo léo thông qua tên gọi của các sản phẩm thủ công mỹ nghệ. Tính thủ công thể hiện ở công nghệ sản xuất, sản phẩm là sự kết hợp giữa phương pháp thủ công tinh xảo và sự sáng tạo nghệ thuật. Chính đặc điểm này đã tạo nên sự khác biệt giữa các sản phẩm thủ công mỹ nghệ với các sản phẩm công nghiệp hiện đại được sản xuất hàng loạt và ngày nay tuy không thể sánh được với công dụng của những sản phẩm này nhưng chúng đều được làm thủ công. Đồ mỹ nghệ luôn thu hút được sự yêu thích của người tiêu dùng.
Các nghệ nhân của Việt Nam không chỉ tạo ra những sản phẩm thẩm mỹ đơn thuần mà còn mang mục đích cao hơn như sự bền vững và tiến bộ để đưa phong bì vượt qua lịch sử ngàn năm xuất sắc của mình.
Xem thêm: >> Đi tìm làng nghề mây tre đan nổi tiếng lâu đời nhất Việt Nam
Tổng hợp
